Schaduw in de tuin blijft een hot topic. Je wilt het liefst dat alle planten in je tuin het altijd goed blijven doen. Maar meestal zijn er een paar plekken waar het wat moeizamer gaat. Hoe zit het nu met schaduw in de tuin en welke mooie schaduwplanten zou jij kunnen toepassen?

Wanneer spreken we van schaduw?

Slagschaduw is schaduw die ontstaat vanwege een element dat het zonlicht tegen houdt. Dit kan een schutting zijn of een heg of de muur van een gebouw. Bij slagschaduw is er altijd nog een op verbinding met de boven lucht. Wanneer een border slagschaduw ondervindt spreken we van halfschaduw. Afhankelijk van de duur van de schaduwperiode zullen we daar planten kunnen toepassen die in bepaalde mate schaduw verdragen.

We spreken van echte schaduw wanneer er voor de plant geen open verbinding met de bovenlucht. Hier is sprake van wanneer we een border maken onder de kroon van een boom. De planten die we hier toepassen moeten volledig schaduw verdragend zijn.

Schaduw en droogte

Een lastige bijkomstigheid van borders onder bomen is dat we snel te maken krijgen met vocht te kort in droge periodes. Een vuistregel voor bomen is ; wat er boven de grond groeit, groeit ook onder de grond. De wortels van de boom reiken tot aan de buitenkant van de kroon en zullen in droge periodes veel water aan de grond onttrekken. Om je een idee te geven , een gemiddelde boom kan op een zomerse dag al gauw zo´n 300 ltr. water verdampen. Nu is het zo dat er voldoende schaduwplanten zijn. Maar die werken meestal niet in combinatie met droogte. Wil je dit soort borders dan ook mooi houden dan ontkom je er niet aan om bij aanhoudende droogte goed te besproeien.

Bladvormen

Bij schaduwplanten moeten we het vooral hebben van de bladvormen en bladkleuren. Door de schaduw vindt er minder verdamping plaats daardoor kan de plant het zich permitteren grote bladeren te maken zonder in de problemen te komen in warme periodes. Hoewel de bloei bij een aantal schaduwplanten zeker van betekenis kan zijn, moeten we ons bij het inrichten van de schaduwborder toch meer richten op de bladvormen en -kleuren.

Enkele bijzondere schaduwplanten:

Hosta ‘Sum and Substance’

Van alle Hosta soorten is dit misschien wel de grootste. De plant komt wat laat op gang maar eenmaal gestart dan ontstaat er een ware explosie van grote lichtgroene bladeren. Op de meestal toch al wat donkere schaduwplekken geeft deze plant een mooi oplichtend effect. De grote bladeren kunnen wel een doorsnee krijgen van zo’n 30 cm.  Hosta ‘Sum and Substance’ is één die schaduwplanten die zich zelfs op de meeste donkere schaduwplekken weet te handhaven.

Lees meer over Hosta ‘Sum and Substance’

Actea simplex ‘Brunette’ - Zilverkaars

Actea simplex ‘Brunette’ is een van weinige roodbladige schaduwplanten. Over het algemeen zijn roodbladige planten zonneminnaars maar deze zilverkaars is hier een uitzondering op. De naam zilverkaars heeft de plant te danken aan de witte kaarsvormige bloemaren. Actea simplex 'Brunette' heeft mooie rode stengels met groenrood blad.
De plant heeft een decoratieve verschijningsvorm en zorgt voor een mooi contrast in de schaduwborder zowel qua bladkleur als bladvorm.

Lees meer over Actea simplex 'Brunette'...

Brunnera macrophylla ’Jack Frost’ - Kaukasische vergeet-mij-niet

Deze vaste schaduwplant dankt zijn Nederlandse naam aan het feit dat de bloeiwijze enigszins op de gewone vergeet-mij-niet lijkt. Het is verder echter geen familie van elkaar. Het kenmerkende van Brunnera macrophylla ’Jack Frost’ is het zilvergrijze groen geaderde blad.
Zeker op de beschaduwde plekken in de tuin geeft de zilvergrijze kleur een mooie oplichtend effect. Deze Kaukasische vergeet-me-niet laat zich mooi combineren met het geveerde blad van diverse varensoorten. Of de kleine glimmende bladeren van de mansoor. Deze schaduwplant groeit
goed op vrijwel iedere humusrijke tuingrond mits niet te droog.

Lees meer over Brunnera macrophylla 'Jack Frost'...

Matteuccia struthiopteris - Bekervaren

Matteuccia struthiopteris staat er om bekend erg veel schaduw te kunnen verdragen. De grond dient echter wel vochtig genoeg te zijn. De plant doet het goed langs vijverranden en slootkanten. De Nederlandse naam 'Bekervaren' heeft de plant te danken aan de bekervormige groeiwijze die vooral zichtbaar is in het voorjaar na het uitlopen. Wat de plant bijzonder maakt is de manier waarop het blad zich ontvouwt. Het geveerde blad lijkt zich als het ware uit te rollen.

Lees meer over Matteuccia struthiopteris...

Kirengeshoma palmata - Japanse wasbloem

De Japanse wasbloem is een vrij onbekende vaste plant die het zeker verdient om wat meer aandacht te krijgen. Het mooie decoratief ingesneden blad lijkt enigszins op dat van de esdoorn. Zoals de naam al doet vermoeden komt de plant uit Japan. Hij groeit daar in grote groepen in de bosgebieden. Kirengeshoma palmata heeft room gele bloemen die klokvormig zijn en in trossen aan de bloemstengels hangen.

Lees meer over Kirengeshoma palmata...